te Utrecht
Op een van de mooiste pekken van Utrecht verdwijnt de
Nieuwegracht
onder een pleinachtige brug, om op een onverwachte
plaats als
Kromme Nieuwegracht
weer te voorschijn te komen, bij
Paushuize.
Hier, op de
Pausdam,
zoekt het oog als vanzelf de
Domtoren.
Ervóór zie je het van
kantelen
voorziene claustrale huis
Achter de Dom 7.
Op de voorgrond staat een opvallend hoog huis,
de opvolger van een middeleeuws huis dat hoorde bij het genoemde
claustrale huis van de Dom.
Je herkent het witte huis als typisch
19e-eeuws,
met een latere
winkelpui
van rond 1910. Deze indruk wordt bevestigd door de bouwtekening
uit 1892 voor: "het herbouwen van Pausdam 5". Dat adres betrof toen het hoge huis, later samengetrokken met het achterhuis Achter de Dom 13. Deze 'herbouw' was nodig, omdat in dat jaar de kledingwinkel Maison de Paris uitbrandde.
Omdat de
gevels
gespaard bleven kijken we we nu naar de buitenkant van het oudere pand uit 1867.
Is dat zo? Eigenlijk werd er ook toen niet nieuw gebouwd, maar grondig verbouwd wat er stond: een heel fraai huis.
Dat was gebouwd rond het midden van de 17e eeuw, ook toen al met twee
verdiepingen,
wat hier zeer ongebruikelijk was.
De gekke plek gaf problemen: het moest symmetrisch lijken, maar de opvallende
trapgevels
aan
Trans
en
Achter de Dom
moesten schuin geplaatst worden om aan te sluiten op de min of meer vijfhoekige plattegrond. Uit de
reconstructie
blijkt dat er een
opkamer
was op een keukenkelder (een keuken in de
neerkamer).
Die indeling verdween toen in 1867 de
begane grond
één ruimte werd.
Dat was wel zo handig bij al de latere functies, zoals bodega van een wijnhandel, kantoor en nu onderdeel van het
onderwijs-cluster van de universiteit.
Tekst: Jean Penders. Bronnen: zie literatuurlijst & 'Digitale maquette INFO'. Afbeelding: Jean Penders
